Các bé dưới 5 tuổi thường rất hiếu động, chính vì thế người lớn phải luôn thường xuyên quan sát trẻ để tránh những rủi ro không đáng có. Tuy nhiên rất khó để xử lý kịp việc khi trẻ nô đùa hay đang vui chơi mà trẻ bị ngã đập đầu. Và mẹ phải chuẩn bị kiến thức như thế nào để bình tĩnh xử lý khi trẻ bị ngã đập đầu xuống đất?   Bé bị ngã đập đầu có nguy hiểm không? Gần như không có trẻ nào không qua lứa tuổi này mà không bị té hay bị đụng đầu một vài lần cả. Đặc biệt là với các bé trai thì việc u đầu, sưng trán lại xảy ra thường xuyên hơn so với các bé gái. Tuy nhiên, vì cái đầu chứa nhiều bộ phận quan trọng, nên ba mẹ lúc nào cũng phải theo dõi, để ý bé thật kỹ. Đa số các trường hợp này thường xảy ra khi bé nghịch chơi, hoặc khi té từ ghế thấp, giường thấp xuống, chấn thương đầu thường là những chấn thương nhẹ thoáng qua. Kèm theo là các vết thương ngoài da như trầy xước, bầm nhẹ, hoặc đôi khi chảy máu vì xây xát.   Tuy nhiên vùng đầu lại là nơi có rất nhiều mạch máu, nên khi bị tổn thương, có thể gây ra vết bầm to, hoặc gây chảy máu nhiều làm chúng ta nghĩ mức độ nặng hơn so với thực tế. Cứ khoảng 100 ca chấn thương đầu thì chỉ khoảng 1 đến 2 ca có thể có nứt xương sọ mà thôi. Đa số các trường hợp nứt xương sọ chỉ gây nhức đầu kéo dài tại nơi bị nứt và thường cũng không cần can thiệp gì, tự lành hẳn trong vài tuần.   Tuy nhiên không vì thế mà mẹ nên coi thường khi gặp một số biến chứng có thể xảy ra. Mặc dù hiếm gặp, nhưng lại làm cho các y bác sĩ quan tâm nhất, đó là tổn thương não bên trong gây “chấn động não”. Não chúng ta là một khối chất rất mềm, được bảo vệ bằng xương sọ bên ngoài và một loại dịch bên trong, bao quanh não, giúp giảm chấn động và giảm sang thương nếu có cho não.   Khi có một lực đủ mạnh tác động lên vùng đầu, thì lớp dịch bên trong có thể không giảm chấn động tốt được, làm cho não bị rung lắc và đụng vào thành cứng của xương sọ, gây “chấn động não”. Khi lực quá lớn, có thể gây dập, bầm não, hoặc tệ hơn, làm vỡ các mạch máu lớn nuôi não, gây xuất huyết não. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến mức độ tri giác, thần kinh của con người và cũng có thể gây tử vong không mong muốn. Các biến chứng này có thể xảy ra ngay khi chấn thương hoặc có thể diễn ra chậm một vài ngày, hoặc một vài tuần sau đó.     Nếu trẻ bị ngã đập đầu xuống đất thì mẹ nên lưu ý những gì? Nếu mẹ chủ quan khi trẻ bị ngã đập đầu xuống đất mà không được kiểm tra hay có những biện pháp xử lý kịp thời thì có thể gây ra những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng.   Chú ý theo dõi các triệu chứng Nếu không may bé bị ngã u đầu thì ba mẹ nên để ý theo dõi tình hình của trẻ trong vòng 1-2 ngày. Nếu trẻ vẫn tỉnh táo, vui vẻ hoạt động bình thường và không có bất kỳ dấu hiệu lạ kỳ nào khác thì ba mẹ có thể an tâm. Còn nếu trẻ xảy ra những triệu chứng bất thường như mất ý thức hoặc hộp sọ bị biến dạng bất thường, ngay lập tức phải đưa trẻ đi đến bệnh viện gần nhất để kiểm tra. Các dấu hiệu kèm theo đó sẽ là: trẻ trở nên kén ăn hơn, ngủ mê man, quấy khóc, nôn nửa. Trẻ gặp nhiều khó khăn khi cử động phần nào đó trên cơ thể.   Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ? Sau khi trẻ bị ngã đập đầu thì ở đầu bé có thể nổi lên cục bướu rất to. Mẹ hãy nhanh chóng chườm lạnh khu vực này trong vòng 20 phút. Nghỉ khoảng 5 phút và tiếp tục thêm 20 phút cho đến khi cục bướu nhỏ lại. Mẹ hãy cố gắng nói nhẹ nhàng để bé hợp tác vì để giữ bé ngồi yên để chườm là điều rất khó. Đôi lúc sau khi lành, chỗ cục bướu có thể để lại tổ chức vôi hóa dưới da to bằng hạt đậu. Mẹ hãy chườm lạnh có thể giúp ngăn ngừa hiện tượng này. Tuy nhiên, các mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ nếu thấy xuất hiện các biểu hiện nghi ngờ chấn thương sọ não sau đây:   - Trẻ bị bất tỉnh: Nếu trẻ khóc thét ngay sau khi ngã thì cha mẹ có thể yên tâm là con mình vẫn tỉnh táo. Nhưng ngược lại trẻ bị bất tỉnh, dù chỉ vài giây, cũng có thể nghĩ rằng lực va đập đủ mạnh để gây khối máu tụ trong não.   - Rối loạn tri giác: Ngay sau trẻ bị ngã đập đầu xuống đất mà trẻ vẫn tỉnh táo nhưng sau đó một thời gian lại có những dấu hiệu bất thường như: thường xuyên bị kích động, khó dỗ, lơ mơ, tiếp xúc kém (bé không thể tập trung chú ý vào bạn, không nhìn vào mắt bạn, không làm theo yêu cầu của bạn, không nhận ra người thân trong gia đình   - Nôn mửa liên tục: Mẹ cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện khi trẻ nôn mửa từ 3 lần trở lên. Thông thường, sau khi ngã, ngay cả khi không có chấn thương sọ não, nhiều bé vẫn có thể nôn 1 hay 2 lần, do khóc, ho hoặc đơn giản là do sự va đập của hộp sọ. Để xử lý trường hợp này thì sau khi trẻ bị ngã mẹ chỉ nên cho trẻ bú nhiều sữa mẹ, hoặc cho uống nhiều nước. Không nên cho bé dùng thức ăn đặc ngay sau đó.   - Ngoài ra, các mẹ cũng nên chú ý một số hiện tượng khác như: - Trẻ khó chịu khi than đau đầu liên tục, đặc biệt xấu nếu đau đầu không hề giảm. - Bước đi trở nên loạng choạng, mất thăng bằng. - Trẻ quấy khóc nhiều bất thường, mẹ khó khăn khi dỗ trẻ.   - Những dấu hiệu liên quan đến mắt: Sau 24 giờ mẹ nên chú ý kỹ khi bé xuất hiện những dấu hiệu như: mắt lác, đồng tử hai bên không đều, bé vấp ngã hoặc lao vào các đồ vật như thể không nhìn thấy chúng. Trẻ lớn có thể nhìn mờ, nhìn đôi (nhìn một hóa hai). + Chảy máu hoặc chảy nước từ lỗ mũi hoặc lỗ tai. + Yếu liệt tay hoặc chân. + Ngủ nhiều hơn so với bình thường.   - Những dấu hiệu ngoài da: Màu da của trẻ chuyển từ hồng sang nhợt nhạt, tím tái, nhịp thở không đều, có những đợt thở rất nông hoặc cơn ngừng thở 10-20 giây, xảy ra hiện tượng co giật...thì ngay lập tức mẹ nên đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời. Để tránh những trường hợp này xảy ra, đặc biệt là với bé dưới 2 tuổi thì ba mẹ và gia đình nên giám sát bé thật kỹ, cho trẻ chơi ở những nơi có thảm, đệm mềm nếu con chưa đứng vững. Thật khó có thể đảm bảo an toàn cho trẻ nếu gia đình lơ là chỉ trong thời gian ngắn ba mẹ nhé!