Dịp cuối năm, các gia đình Việt thường có một nghi thức rất quan trọng đó là lễ sửa bát hương, theo Phật giáo gọi là lễ bao sái. Đây là dịp để gia chủ lau dọn bàn thờ, chuẩn bị đón năm mới. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn gia chủ cách lau dọn, bao sái bàn thờ hợp theo phong thủy để tránh ''tán lộc''. Thời gian tốt nhất để làm lễ bao sái Trong một năm, các gia đình chỉ nên động bát hương một lần vào ngày làm lễ sửa bát hương - bao sái. Gia chủ sẽ vệ sinh lại bàn thờ, tỉa chân nhang, thay - thêm tro bát nhang sau một năm đã đầy. Theo dân gian, việc dọn bát hương thường tiến hành vào sáng 23 tháng Chạp hằng năm. Trước khi tiến hành, gia chủ sẽ thắp hương xin phép. Tất cả chân hương cả một năm nên được rút bớt, sau đó hóa cùng với tiền vàng. Tuy nhiên, tùy điều kiện, gia chủ có thể tiến hành lau dọn bàn thờ tổ tiên vào một ngày khác. - Ngày làm lễ bao sái tốt nhất năm Mậu Tuất (2018) 28/1/2019 ( tức 23 âm ) 9/10 điểm 29/1/2019 ( tức 24 âm ) 8/10 điểm 30/1/2019 ( tức 25 âm ) 8/10 điểm Thời gian tốt nhất : 6h - 11h55 trưa hoăc 1h - 5h55 tối Nên tránh 12h trưa và sau 6h tối Hướng dẫn dọn dẹp bàn thờ cơ bản (lễ bao sái) 1. Các điều lưu ý khi bao sái - Người bao sái nên là đàn ông , gia chủ trong gia đình. Nếu trong nhà neo người / người đàn ông vô thần / người đàn ông hãm không có sự nghiệp thì người phụ nữ có thể thay thế . Nhưng cần phải để thân thể sạch sẽ mới đc. Nữ giới đặc biệt chú ý tránh bao sái khi đến kỳ kinh nguyệt. - Trước khi bao sái nên tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo dài tinh tươm, giữ cho thân thanh tịnh là tốt nhất. - Nếu làm vào ngày 23 âm, xin lưu ý bao sái, tỉa chân hương lau dọn trước khi làm lễ cúng Ông Công Ông Táo. 2. Các bước bao sái cơ bản Bước 1: Chuẩn bị đồ cúng Trước khi bao sái cần phải lau dọn nhà cửa sạch sẽ, mở toang các cửa trong nhà, chuẩn bị đồ cúng theo đủ 5 phần: + Nến - tượng trưng cho lửa - sự ấm cúng trong nhà. + Hương - thắp nén tâm hương - tấu lời bái bạch. + Hoa - sắc hoa giăng bủa, tươi mát gia cư. + Quả - đĩa ngũ quả dâng lên bề trên. + Thực - đồ cúng cho bề trên hưởng dụng, theo đúng quan niệm trước cúng sau ăn. Ăn gì thì cúng nấy, thức cúng cơ bản là xôi gấc, gà, bánh kẹo, đồ chay, vvv Đồ cúng này để sẵn sau khi bao sái xong sẽ bày mâm cúng. Ngoài ra cần chuẩn bị rượu trắng và 1 củ gừng để nguyên vỏ rửa sạch giã nát, một cái khăn sạch. Giã gừng rồi đổ rượu vào, ngâm khăn vào rượu ít nhất 30 phút trước khi lau dọn. Hoặc có thể dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh. Chú ý, nếu nhà có ban thờ Phật, tượng Phật, ảnh Phật thì không dùng rượu để lau, mà nên dùng khăn thấm nước sạch và phải lau bàn thờ Phật trước, sau đó mới lau dọn bà thờ gia tiên. Bước 2: Xin phép để bắt đầu việc dọn dẹp Bước tiếp theo, gia chủ thắp một nén hương, khấn xin phép gia tiên, các quan thần linh, thần tài để thông báo xin được dọn dẹp bàn thờ, xin các Ngài tạm lánh sang 1 bên để thực hiện việc dọn dẹp. Đợi hương tàn thì bắt đầu dọn. Bước 3: Hạ các đồ muốn lau dọn xuống Lưu ý: Tuyệt đối không hạ hoặc di chuyển bát hương. Theo dân gian, nếu bát hương bị di chuyển sẽ làm động phần âm, chưa kể bát hương bị di chuyển sang hướng xấu, thậm chí có thể gây ra xui xẻo cho gia chủ. Cần chuẩn bị một cái bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ, hạ đồ thờ cúng (bài vị , di ảnh , bình hoa , chén nước ..vv.. xuống rồi để ngay ngắn toàn bộ đồ thờ cúng lên bàn). Nếu là ban thờ Phật thì phủ vải hoặc giấy vàng. Bước 4: Lau dọn đồ trên bàn thờ vừa hạ xuống Nên nhớ không được lau đồ trực tiếp ngay trên bàn thờ. Dùng khăn sạch đã ngâm rượu gừng (30' trở lên) lau toàn bộ các đồ thờ. Sau đó dùng khăn khô lau lại. Lau lần lượt từng món, không vội vàng, tuyệt đối không kẹp đồ thờ vào nách, chân, háng. Không vứt đồ thờ cúng lăn lóc mà phải để ngay ngắn, trang nghiêm. Bước 5: Bao sái, rút tỉa chân hương Ngày nay đa phần mọi người đều rút chân hương rồi cầm bát hương đổ hết tro ra ngoài, theo người xưa như vậy rất dễ gây “tán tài”. Vì vậy người ta dùng chiếc thìa nhỏ xúc từng thìa đổ ra ngoài rồi mới lau sạch bát hương. Trước khi bao sái, cần rửa hai tay thật sạch bằng rượu gừng. Dùng 1 tay giữ chặt bát hương xuống tránh cho bát hương bị xê dịch, sau đó lấy khăn khô, chổi khô lau quét toàn bộ bụi trên miệng và xung quanh bát hương xuống bàn thờ . Sau khi lau dọn, lấy hai tay rút tỉa từng chân hương một cho tới khi chân hương còn số lẻ 1 / 3 / 5 / 7 / 9. Thường bát hương thần linh cần để lại 5 chân hương (ngũ hành tề tụ). Bát hương khác để lại 3 chân hương (sinh tài). Chỗ chân hương rút ra được để lên bàn có phủ vải / giấy đỏ, sau đó hoá hết chân hương đó đi, tro tàn gom lại thả ra sông có dòng chảy. Sau đó lấy 1 khăn sạch khô lau dọn tàn từ chân hương cũ rơi xuống. Dùng khăn ngâm rượu gừng lau lại một lần xung quanh bát hương. Lấy một khăn sạch khác cũng đã ngâm rượu, lau lại toàn bộ bàn thờ, sau đó lại dùng khăn khô lau lại một lần nữa là hoàn thành. Bước 6: Đặt lại đồ thờ cúng Sau khi bao sái sạch sẽ, gia chủ đặt lại đồ thờ cúng lên bàn thờ, thay nước, thay chum gạo muối (nếu có), khấn xin thỉnh các Ngài về, báo cáo con đã xong việc. Bài khấn xin phép bao sái lau dọn (trước khi bao sái) Con nam mô A Di Đà Phật (3 lần) Tín chủ tên là:.... Cư ngụ tại địa chỉ:.... Hôm nay ngày .. tháng .. năm... tín chủ con xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án có chút bụi bẩn, chưa được tịnh tịnh. Tín chủ xin kính cáo với các chư vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp, hay gia tiên…), chọn được ngày lành tháng tốt hôm nay xin cho phép tín chủ được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ. Mong các vị tạm ẩn lánh, độ cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ. Cho cung tài không động, cung lộc không hao. Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho. Sau khi khấn xong vái 3 vái, cắm 3 nén hương, đợi hương tàn rồi bắt đầu lau dọn. Bài khấn xin thỉnh các Vị các Ngài về (sau khi lau dọn xong) Sắp xếp đồ cúng đã chuẩn bị lên. Thắp 9 nén hướng khấn: Con lạy 9 phương trời Con lạy 10 phương đất Con kính lạy chư Phật 10 phương Con kính lạy 10 phương chư Phật Con kính lạy quan đương niên, đương cảnh, quan hành khiển, thần binh. Con kính lạy các Ngài ngũ phương, ngũ mạch, tài thần, táo quân. Tín chủ con là: .... Cư trú tại: .... Hôm nay tân niên xuân tiết, ngày lành tháng tốt, con chọn được thời hoan khắc hỉ để sái tịnh lại hương án. Nay việc dương đã tròn, cung thỉnh các vị các ngài hồi vị hương án cho con được tiếp tục phát tâm thờ phụng cốt vị. Năm cũ lộc tài con xin tạ. Năm mới lộc mới con mong cầu. Xin các vị các ngài độ cho tấm lòng thành, phù cho gia chủ con được an bình, thuận lợi, xuất hành đi đến nơi về đến chốn. Cuộc sống duyên lành mang tới, duyên dữ mang đi. Tài lộc đầy đủ, việc dương thăng tiến. Tâm trần con có. Lễ trần con dâng. Nếu âm điều con có thiếu sót, kính xin được tha thứ, chở che. Mong các vị các ngài linh thiêng hạ, chúng con xin kính thành cẩn cáo. Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần) Trong tâm thức người Việt, chăm chút bàn thờ là cách để con cháu bày tỏ lòng yêu kính và tưởng nhớ đến ông bà, tổ tiên. Chính vì vậy nên mỗi dịp Tết đến Xuân về, gia đình nào cũng cố gắng lau dọn và sắp xếp bàn thờ một cách sạch sẽ, bài bản nhất. Việc bao sái là việc làm không quá khó khăn, chỉ cần chú ý tỉ mẩn, thành tâm và chậm rãi là được. Hiêủ được cách dọn dẹp, bao sái ban thờ sẽ giúp gia chủ tránh hư hao tài lộc, đón một năm mới nhiều hoan hỉ.