Rằm tháng Giêng là ngày trăng tròn đầu tiên của năm mới, một trong nhữn ngày lễ quan trọng, linh thiêng trong phong tục tập quán của người Việt Nam. Vào ngày này, các gia đình Việt thường chuẩn bị mâm cỗ cúng thịnh soạn để cầu bình an, no đủ cho cả năm. Ý nghĩa của lễ cúng rằm tháng Giêng Rằm tháng Giêng là ngày trăng tròn đầu tiên trong năm mới âm lịch, dân gian ta thường gọi là Tết Nguyên Tiêu hay lễ Thượng Nguyên. Vào ngày rằm tháng Giêng này, ngoài việc sắm sanh mâm cỗ cúng tại gia, người Việt Nam ta còn thường đi lễ chùa, lễ Phật để cầu mong bình an, mạnh khỏe quanh năm. Theo quan niệm dân gian, người dân cúng Rằm tháng Giêng để bày tỏ lòng hiếu kính với ông bà, cha mẹ, tạ ơn trên đã phù hộ cho con cháu an lành, làm ăn khá giả. Lễ rằm tháng Giêng để cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến với bản thân và cho gia đình mình. Lễ cúng ràm tháng Giêng diễn ra vào ngày 15 tháng Giêng hàng năm. Các gia đình thường sắm 2 lễ cúng rằm, một là cúng phật, hai là cúng gia tiên. Thời gian cúng Rằm tháng Giêng năm 2019 Năm Kỷ Hợi 2019, Rằm tháng Giêng sẽ rơi vào thứ 3 ngày 19/02/2019 (Tức 15/01/2019 âm lịch). Các khung giờ hoàng đạo trong ngày này gồm: Tân Sửu (1h-3h), Giáp Thìn (7h-9h), Bính Ngọ (11h-13h), Đinh Mùi (13h-15h), Canh Tuất (19h-21h), Tân Hợi (21h-23h). Theo chuyên gia phong thủy, thời gian làm lễ cúng Rằm tháng Giêng năm 2019 tốt nhất là vào giờ Bính Ngọ (tức từ 11h - 13h ngày chính Rằm 15 tháng 1 Âm lịch). Người xưa quan niệm rằng, thời điểm trên chính là khung giờ thần Phật giáng thế và chứng nghiệm cho lòng thành của gia chủ. Tuy nhiên không phải nhà nào cũng có điều kiện thuận lợi vì công việc bận rộn, nếu gia đình không sắp xếp được để cúng chính Rằm thì có thể cúng trước từ sáng ngày 17 hay 18/2 dương lịch (tức 13 và 14/1 âm lịch). Gợi ý mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng Theo các chuyên gia văn hóa, mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng không cần phải quá cầu kỳ và tùy theo điều kiện từng gia đình để thực hiện. Dưới đây là gợi ý các món ăn trong mâm cỗ chay cúng Phật và mâm cỗ mặn cúng gia tiên. 1.Mâm cỗ chay cúng Phật gồm: Những món ăn để cúng phật phải sạch sẽ và là những đồ ăn chay thanh đạm. Số lượng các món không cần quá nhiều, bao gồm những món cần có như: - Hoa quả. - Chè xôi. - Các món đậu. - Các món xào chay. - Canh chay: măng nấm hoặc rau củ quả. - Bánh trôi nước. Cỗ chay tùy loại có từ 10, 12 tới 25 món. Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của những màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Màu vàng tượng trưng cho hành kim, màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, trắng hành thủy, đen hành thổ. Ăn cơm chay là một cách hướng tới sự cân bằng, thanh thản trong tâm hồn. 2.Mâm cỗ mặn cúng gia tiên: Thông thường mâm cơm Rằm tháng Giêng cúng gia tiên truyền thống bao gồm 4 bát, 6 đĩa, tổng cộng thành tròn 10 món đầy đủ các vị chua - cay - mặn - ngọt – bùi. Trong đó, vị mặn của nước chấm, cay của ớt, chua của đĩa dưa muối hay đĩa nộm, ngọt của bánh, vị bùi của đậu xanh, lạc, vừng... với ý nghĩa tượng trưng cho sự hài hòa âm dương trong cuộc sống. Và mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng truyền thống thường có những bát/ đĩa sau: - 4 bát gồm: bát ninh măng, bát bóng, bát miến, bát mọc. - 6 đĩa gồm: Thịt gà trống luộc (hoặc thịt lợn), giò (hoặc chả), nem, đĩa xào, dưa muối, xôi (hoặc bánh chưng), nước chấm. Các vật phẩm cúng khác Ngoài những lễ cúng trên thì cần chuẩn bị thêm những vật cúng khác gồm có: - Rượu trắng - Trầu cau - Đèn nến - Hương hoa vàng mã Sau khi chuẩn bị các đồ cúng xong,mặc quần áo chỉnh tề, bạn thắp hương và đọc Bài văn khấn cúng Rằm tháng Giêng. Văn khấn cúng Rằm tháng Giêng tại nhà Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy) - Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật,Chư Phật mười phương. - Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. - Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. - Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại. Tín chủ (chúng) con là: ........................................ Ngụ tại:.................................................. Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm... gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án. Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ................... nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình. Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy) Tục lệ của người Việt Nam từ xa xưa đã có câu “cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng”. Bởi vậy, Rằm tháng Giêng đã được các gia đình bày cỗ để cúng gia tiên, cầu một năm mới vạn sự bình an, mọi việc tốt lành.