Ngay từ lúc mới ra đời, trẻ em chưa định hình rõ sẽ thuận não trái hay não phải. Chính cách giáo dục của bố mẹ, nhà trường và điều kiện môi trường sống xung quanh… tạo nên thế chênh lệch cho sự phát triển của hai bán cầu não của trẻ. Nhiều cha mẹ vì tác dụng và ưu điểm của não trái mà để cho con tập trung phát triển bán cầu não trái. Nhưng liệu định hướng giáo dục trẻ thiên về não trái có thực sự tốt? 1. Ưu điểm của trẻ thiên về não trái Não bộ của con người được chia ra làm hai bán cầu não, mỗi bên đảm nhiệm những chức năng và vai trò riêng. Não trái phát triển khi trẻ tiếp xúc nhiều với các chương trình giáo dục mang tính thuộc lòng, kiểm tra theo dạng có sẵn, cách giáo dục tập trung vào khuôn mẫu sẽ kích thích bán cầu não trái phát triển. Trẻ tư duy thiên về bán cầu não trái thích tư duy logic, suy luận đúng sai, thường mạnh ở môn Toán học, vật lý hoặc hóa học. Trẻ thường có xu hướng phân tích cẩn trọng trong lối suy nghĩ và cả hành động. Các em có khả năng ghi nhớ con số, biết sử dụng trạng thái và ý nghĩa của từ vựng rộng vào hoàn cảnh và khả năng lên kế hoạch chi tiết. Khi đánh giá một sự vật, sự việc, các em dùng lý trí nhiều hơn cảm xúc và thường suy nghĩ, sống rất thực tế. Trẻ suy luận bằng não trái có khả năng ghi nhớ con số tốt Tại trường học, giáo viên cũng có thể nhận biết trẻ tư duy bán cầu não trái vào một số đặc điểm riêng. Trẻ tư duy thiên về bán cầu não trái thường được đánh giá cao hơn vì hầu hết khóa học trong nhà trường đều yêu cầu kỹ năng tư duy, suy luận logic. Các em thường có đặc điểm dưới đây: - Hoàn thành công việc hiệu quả hơn khi có hoặc tự lập thời khóa biểu, kế hoạch một tuần. - Học tốt các môn tự nhiên như Toán học, Vật lý, Hóa học. Trong môn đòi hỏi ghi nhớ các dữ liệu như Lịch Sử thì các em đều có thể làm tốt khi ghi nhớ cột mốc thời gian, ngày tháng, sự kiện tốt hơn các bạn. - Thích đặt mục tiêu trong học tập như tích góp được 5 điểm 10 trong tuần. - Có thể trình bày ý kiến, hoặc suy nghĩ về kiến thức trôi chảy, logic. - Có xu hướng làm theo chỉ dẫn, đọc kỹ yêu cầu trước khi bắt tay làm việc. - Sử dụng ngôn ngữ tương đối chính xác, phù hợp từng hoàn cảnh. - Hiếm khi bày tỏ cảm xúc như xúc động, hoặc khóc. - Sự tập trung cao, có thể nghe bài giảng trong thời gian dài mà không phân tâm, buồn ngủ hoặc bày trò nghịch ngợm. 2. Điểm yếu của trẻ thiên về não trái Trẻ tư duy thiên về bán cầu não trái có thế mạnh ở các môn đòi hỏi tư duy, phân tích logic nhưng vì lối suy nghĩ tập trung vào quy luật, định nghĩa được chứng minh sẵn nên trẻ thiếu sự sáng tạo. Trẻ sẽ không hứng thú với việc sáng tác câu chuyện không có thật, trẻ không thích dành thời gian để tưởng tượng. Nên đôi khi trẻ sẽ có tư duy bảo thủ, khó chấp nhận những điều mới mẻ, khái niệm đi ngược với những “chân lý” trẻ từng theo đuổi. Trẻ sử dụng não trái nhiều thường sẽ tư duy bằng lý trí nên đôi khi trẻ không có nhiều sự cảm thông, đồng cảm với những người xung quanh. Ví dụ như trẻ thường khó chấp nhận, thiếu sự đồng cảm những bạn bè xung quanh bị yếu môn như Toán học hoặc Khoa học. Nếu để trẻ làm gia sư hỗ trợ hoặc làm đôi bạn cùng tiến với trẻ có năng lực kém hơn sẽ không hiệu quả. Khả năng kiểm soát cảm xúc của trẻ cũng không tốt lắm, trẻ có xu hướng cứng nhắc nên một số những quyết định của trẻ sẽ không xây dựng được mối quan hệ với người xung quanh vì lối suy nghĩ quá lý trí, thiếu sự đồng cảm hoặc thậm chí có thể tạo ra nhiều mâu thuẫn trong học tập cũng như làm việc. 3. Lời khuyên cho cha mẹ Cha mẹ không nên cho con phát triển một cách quá lý tính khi chỉ nghiêng về não trái. Bên cạnh não trái, não phải cũng sẽ có những ưu điểm và vai trò nhất định trong cuộc sống của trẻ. Theo nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện ra rằng não phải có khả năng lưu trữ hơn não trái 10 triệu lần. Trên thế giới, rất nhiều nhà khoa học, vĩ nhân nổi tiếng có não phải siêu phát triển chẳng hạn như Einstein, Leonardo da Vinci,... Họ đều sở hữu trí tưởng tượng và óc sáng tạo siêu phàm và đồ sộ, nhờ sự sáng tạo vượt bậc này đã đi trước thời đại của con người và đóng góp rất nhiều cho khoa học. Mặc dù cha mẹ có thể nghe và biết về chủ đề phát triển não phải nhưng hầu hết họ không quan tâm hoặc thường bỏ ngoài tai. Nhưng nếu cha mẹ dành thời gian để tìm hiểu kỹ hơn thì trẻ được phát triển não phải một cách hợp lý cũng sẽ trở nên thông minh hơn. Vì não con người được chia làm hai nửa nên từng bán cầu não đều có “nhiệm vụ” riêng của chúng. Não trái thiên về lý trí và chịu trách nhiệm chính về tư duy logic và phân tích suy luận; não phải được gọi là "não sáng tạo" và chịu trách nhiệm chính cho hội họa, thẩm mỹ tưởng tượng và quan sát. Phát triển não phải không hỗ trợ con tăng cường trí nhớ, mà còn mở rộng tư duy không gian. Đồng thời, não phải cũng chịu trách nhiệm về cảm xúc, tình cảm, thói quen tốt của con người... Cha mẹ học cách phát triển não phải của con có thể nâng cao hiệu quả khả năng kiểm soát cảm xúc và giúp trẻ có thể giải quyết vấn đề một cách bình tĩnh và nhẹ nhàng. Đây được gọi là trí thông minh cảm xúc EQ, biết điều tiết dòng trạng thái và cảm xúc, trẻ sẽ làm chủ được bản thân trong mọi hoàn cảnh và hạnh phúc trong tương lai. Sự cân bằng, tương trợ giữa hai bán cầu não giúp con khắc phục một số khuyết điểm khi sử dụng quá nhiều não trái và sự logic của não trái cũng giúp khả năng linh hoạt, sáng tạo của con được sử dụng đúng chừng mực. Không những thế, người có hai bán cầu phát triển song song thường ít khi đối diện với căng thẳng và áp lực, vì trẻ hiểu và biết cân bằng cuộc sống và dễ tìm thấy lý tưởng, hạnh phúc cho bản thân hơn. Đọc thêm về nuôi dạy con một cách thông minh và khoa học. Xin cảm ơn các Mami đã đọc bài viết.