Siêu âm thật sự là một cuộc cách mạng trong sản khoa. Sự ứng dụng của siêu âm trong hơn 3 thập niên qua đã góp phần rất lớn trong công tác chăm sóc tiền sản. Nhiều dị tật thai nhờ siêu âm, đã được phát hiện trước sanh để có thể can thiệp kịp thời.     Tuy nhiên... Quá trình làm việc bs thấy rất nhiều câu hỏi có lẽ chưa hiểu được bản chất vấn đề hoặc được bác sĩ nói không đúng khiến cho các sản phụ hết sức lo lắng, có người “mất ăn mất ngủ”. Sau đây bs xin được giải đáp những thắc mắc đó: 1. MÁU TỤ DƯỚI “MÀNG NUÔI” * Siêu âm: Dịch dưới màng nuôi-doạ sảy rồi. * Bác sĩ: Không có khái niệm dịch dưới “màng nuôi”. - Mô tả đúng phải là dịch dưới túi thai hoặc dưới màng đệm. - Cần phân biệt rõ đâu là dịch sinh lý và đâu là dịch máu bất thường. - Nếu là dịch bình thường sẽ không đau bụng, không ra máu âm đạo, việc mô tả kiểu “doạ sảy” rồi tư vấn và kê 1 loạt thuốc kiểu “vô thưởng vô phạt” chỉ làm giàu thêm cho các hãng dược mà thôi.   Đọc vị các từ viết tắt khi khám thai! Mẹ bầu nhất định cần phải biết! 2. ỐI ĐỤC, ỐI PHÂN SU * Siêu âm: ối đục, ối phân xu phải mổ lấy thai. * Bác sĩ: siêu âm thật sự không biết được màu sắc ối. - Trong nước ối có chất gây và nhiều người lầm tưởng chất gây này là phân su, là ối đục làm cho các bs sản khoa rất “vất vả” giải thích lại với bệnh nhân. - Đánh ra ối bằng siêu âm chỉ xác định ối bình thường, ối nhiều hay ối ít. - Việc theo dõi đẻ thường hay mổ lấy thai hay không thì ngoài siêu âm còn phải dựa vào yếu tố khác như chạy CTG, soi ối (thấy được ối phân su hay ối bình thường)... - Vậy nên khi thấy ai đó siêu âm là ối đục hay ối phân su đừng sợ hãi, có thể bạn đang bị doạ hoặc người siêu âm cho bạn đang không nắm rõ vấn đề.     3. DÂY RỐN CUỐN CỔ * Siêu âm: Dây rốn cuốn cổ rồi-không đẻ được đâu. * Bác sĩ: Dây rốn cuốn cổ vẫn đẻ thường bình thường. - Dây rốn cuốn cổ là chuyện bình thường, sự cuốn cổ này “nhẹ nhàng” lắm, không cuốn chặt như các mom nghĩ đâu (dây rốn được bao bọc với lớp thạch Wharton rất mềm mại). - Có lẽ siêu âm không cần thiết mô tả dây rốn cuốn cổ vì có bất thường đâu, lại còn gây lo lắng không cần thiết. - Rất nhiều trường hợp cuốn 2,3 thậm chí 4 vòng vẫn đẻ thường bình thường các mom nhé. 4. NGÔI NGƯỢC * Siêu âm: ngôi ngược phải mổ lấy thai * Bác sĩ: Ngôi ngược vẫn có thể đẻ thường bình thường. - Việc có đẻ thường được hay không bs sản khoa sẽ cân nhắc. - Con so ngôi mông 5. RUỘT NON TĂNG “ÂM VANG” * Siêu âm: Ruột non tăng âm vang - Bất thường rồi. * Bác sĩ: Chưa chắc đã bất thường. - Ruột non luôn tăng âm nhẹ so với các cơ quan xung quanh; khi mô tả tăng âm phải so sánh với xương. - Một số rất ít tăng âm vang (nếu siêu âm đúng) có liên quan đến nhiễm cytomegalo virus. - Đa số ruột tăng âm vang và không kèm theo bất thường khác là bình thường nên khi ai đó kết luận bạn vậy cũng chưa cần quá lo lắng và nên đi khám ở những nơi uy tín nhé. 6. NỐT “VÔI HOÁ” Ở TIM * Siêu âm: vôi hoá ở tim là bất thường ở tim. * Bác sĩ: có thể chẳng sao cả. - Ở tim có các van tim, dây chằng, cột cơ... các bộ phận này cản âm khá tốt nên khi siêu âm sẽ có echo dày (tăng âm) hơn cơ tim. - Nếu siêu âm chỉ phát hiện đơn lẻ, không kém theo dấu hiệu gì khác và các xn sàng lọc đều bình thường thì không cần lo lắng nhiều, chỉ cần khám thai đúng lịch bs hẹn là được.     8. ĐỘ VÔI HOÁ (CALCI HOÁ) BÁNH RAU * Siêu âm: Bánh rau calci hoá sẽ làm thai hấp thụ dinh dưỡng kém. * Bác sĩ nói: Phần lớn calci bánh rau là tốt. - Sự tích tụ calci sẽ tăng dần theo tuổi thai, thai càng lớn thì độ calci ở bánh rau càng tăng. - Việc calci bánh rau phản ánh gián tiếp phổi thai hoang thiện về chức năng, thai có khả năng sống sót ở môi trường bên ngoài.   Thấy thai nhi làm mặt xấu trong lúc siêu âm, mẹ bầu đang vui tưởng con tinh nghịch thì bác sĩ đột nhiên nói nên bỏ thai   9. LƯỠNG ĐỈNH TO * Siêu âm: Đầu to không đẻ được đâu. * Bác sĩ: Đầu to (lưỡng đỉnh >98mm) vẫn có thể đẻ thường được. - Đẻ thường thuận lợi hay không phụ thuộc 4 yếu tố: Yếu tố về mẹ, về thai, phần phụ của thai và quá trình chuyển dạ. - Khi đến ngày dự sinh bs sẽ khám trong để đánh giá tương quan giữa thai (đầu thai) và khung chậu mẹ, nếu khung chậu mẹ rộng rãi thì theo dõi đẻ thường, nhiều trường hợp còn đẻ thường thuận lợi. Nhận được rất nhiều tin nhắn của các mom kiểu “Em như thế này có sao không?”, thưa là một số “sao” bs đã giải thích ở trên rồi nhá và những ngôi sao còn lại sáng trên bầu trời sẽ chỉ hướng cho chúng ta đi. Chúc các sản phụ cuối tuần vui vẻ!