Lời đầu Mamibuy mong được gửi lời chia buồn cho những số phận người vừa bước qua thế giới bên kia trên thùng xe hàng, trên thùng xe tải, trong rừng lạnh hay trên cả những ngách nhỏ vắng người trong thành phố lớn. Cho dù thân phận của 39 người ấy hay hàng trăm nghìn người di cư bất hợp pháp khác có là người Việt Nam hay nước nào đó trên thế giới, mỗi người đều cần được đồng cảm và tưởng nhớ! Mami có biết tại sao trên người 39 người chết đều không hề có bất cứ giấy tờ nào liên quan, gây nên khó khăn khi xác định quốc tịch của họ không? Bởi vì trước đó khi họ còn ở nước chung chuyển Nga hoặc Bỉ, họ phải tự tay xé, đốt hộ chiếu và bất cứ giấy tờ nào liên quan về thân phận của bản thân, kể cả 1 tấm ảnh gia đình. Lý do vì trong trường hợp họ bị bắt lại bởi cảnh sát Anh, nếu có giấy tờ chứng minh họ là người nước nào, họ sẽ bị trục xuất thẳng về nước đó, còn nếu không có giấy tờ chứng minh, họ sẽ bị trục xuất về nước chung chuyển mà họ vừa ở, tức ở Nga hoặc Pháp hoặc Bỉ. Vậy là vẫn còn cơ hội, họ vẫn sẽ tìm đường để sang Anh, cho dù là cách này hay cách khác. Chỉ là họ không còn là một người được bất cứ ai trên thế giới này bảo hộ quyền lợi nữa, họ trở thành “người rơm” theo cách gọi những người di cư bất hợp pháp bên Anh hay các nước Châu Âu. Cay đắng thật đấy các mami nhỉ! Gia đình, sinh ra để hạnh phúc hay để chôn vùi cuộc đời? Không chỉ ở Việt Nam đâu các mami ạ, rất rất nhiều nước trên thế giới có tỷ lệ người vượt biên và nhập cư bất hợp pháp cao vào các nước Châu Âu, đặc biệt những nước Trung Đông và Trung Quốc, so ra thì Việt Nam vẫn ở sau họ xa lắm. Nhưng cũng chẳng thể vui vì điều này được phải không? Đã có quá nhiều đau thương sau vụ việc vừa rồi, và cho dù vài ngày nữa báo chí có lặng hơn, người ta không còn nhắc nhiều về con số 39 nữa, thì đâu đó trên các con thuyền, trên thùng xe, trong rừng rậm, trong nhà chứa, trong các khu trồng thuốc phiện vẫn có những người Việt Nam đang chết. Các mami có biết, đa phần lý do người Việt Nam chấp nhận đánh đổi để vượt biên và nhập cư bất hợp pháp sang các nước Châu Âu là gì không? Có nhiều lý do lắm ạ, nhưng đa phần sẽ đều xuất hiện từ “gia đình” hoặc “người thân”. Sao mà tránh được phải không, con người sinh ra từ gia đình mà, cả đời này cũng sẽ chẳng thể thoát được. Nhưng đáng hận lắm các mami ạ! Chúng ta lựa chọn lập gia đình rồi sinh con vì để đời trọn vẹn hơn, để tạo dựng nên những gì tốt đẹp hơn quá khứ, để cảm thấy hạnh phúc và viên mãn, hình như nhiều người đã quên mất mục đích này rồi! Nên lấy vợ cưới chồng vì đến tuổi, vì cha mẹ giục, sinh con vì phải sinh thôi. Cho nên những thiếu khuyết đang tồn tại lại được khuyết thêm một mảng khi kết hôn, rồi lại khuyết thêm mảng nữa khi có đứa trẻ ra đời, chẳng có sự lấp đầy nào ở đây cả! Mỗi người chưa hoàn thiện trách nhiệm với cuộc đời chính mình, rồi lại cố gánh lấy thêm cuộc đời của người bên cạnh, cả đời nai lưng ra đỡ lấy hai từ “gia đình” ngày một nặng thêm. Sức nặng ấy rồi lại truyền cho đứa con, đang nuôi cho nó lớn đấy, để nó gánh tiếp cho bố mẹ, cho cả chính cuộc đời nó nữa, rồi để nó trầm mình trong cái sợ nghèo, sợ dốt, rồi để liều lĩnh và cứ vùi mình chôn cất cuộc đời trong một tiếng “nhà”. Vậy gia đình sinh ra là để hạnh phúc hay để chôn vùi cuộc đời? Kiếm tiền cũng không hề dễ dàng! Kiếm tiền, chúng ta ai cũng phải kiếm tiền chứ, vì không có tiền thì không thể có hạnh phúc cho gia đình. Kiếm tiền đâu có dễ, chẳng ở đâu là dễ dàng cả, chỉ đơn giản vì chúng ta không được sinh ra ở vạch đích, nên cứ phải tìm đường mà chạy thôi. Nhưng chạy đường nào thì mỗi chúng ta đều phải lựa chọn, chọn được một con đường để đi cũng dâu có dễ, lại càng khó hơn khi chúng ta thiếu hiểu biết, rồi khi không biết gì thì dựa vào cảm tính vẫy gọi mà chọn, nhắm mắt chọn, mù quáng chọn. Mamibuy cũng muốn kể thêm một câu chuyện, câu chuyện cá nhân: “Một người phụ nữ quyết định vay tiền để đi xuất khẩu lao động làm osin tại Đài Loan, chị có chồng và 2 người con một trai một gái, chị nghĩ rằng gia đình thiếu tiền và nếu chị kiếm được tiền gia đình sẽ sống hạnh phúc hơn, chị làm việc liên tục 9 năm ròng, mỗi tháng mỗi năm đều gửi tiền về cho chồng và hai người con để mua đất, xây nhà, chăm lo cuộc sống thoải mái, hết hạn ở lại, chị bỏ trốn làm lao động bất hợp pháp, chui lủi và chấp nhận những sự bóc lột bất hợp pháp từ chủ sử dụng. Và chị bắt đầu già, chị ốm và hay mệt mỏi, chị quyết định về nước để sống trong vòng tay của gia đình. Nhưng chồng chị đã sớm có người mới, hai đứa con đã lập gia đình, vẫn quen dùng tiền của mẹ cho để sống vì không có nghề nghiệp ổn định, nhiều năm rồi xa cách, các con và cháu đều không thể thân với chị. Chị có một ngôi nhà 5 tầng lớn mà chồng hay đưa vợ hai về, 2 mảnh đất cho hai đứa con, và chị không còn gia đình nữa, không thấy xuất hiện hai từ hạnh phúc hay nét mặt vui tươi khi chị nói chuyện với bạn bè. Chị bắt đầu sống như thế!” Đây là một câu chuyện không vui, nhưng lại là một câu chuyện may mắn, vì ít ra chị vẫn sống và những gì chị đánh đổi lại sau 14 năm dài lưng gánh vác và thời điểm hiện tại chị không cảm thấy còn nợ hai từ “trách nhiệm” với gia đình. Mami có muốn trải qua một đời giống câu chuyện trên không? Nhiều người sẽ nói “tất nhiên là không”, có thể một số lại im lặng. Mami có biết, nhiều người trong chúng ta đang có cái nhìn bị lệch về công thức hạnh phúc không? Công thức 1: [ Cuộc sống hạnh phúc = Sự thỏa mãn về bản thân = Sự hài hòa các mối quan hệ gia đình và xã hội = Tiền ]. Tức là chúng ta cảm thấy không có tiền thì không có hạnh phúc. Công thức 2: [ Cuộc sống hạnh phúc = Sự thỏa mãn về trí tuệ, đạo đức, kỹ năng của bản thân + Các mối quan hệ gia đình và xã hội hài hòa + Kinh tế ổn định ]. Thiếu một trong ba nhân tố trên thì cuộc sống đều thiếu hạnh phúc. Các nhân tố đều có tác động qua lại lẫn nhau, hài hòa và khăng khít. Nếu phải chọn giữa thiếu và không có, mami sẽ chọn cái nào? Và mami đã nhìn thấy chưa? Sự cân bằng chính là trục quay của một cuộc sống hạnh phúc. Chúng ta đừng quên nhìn toàn cảnh để thấy trục cân bằng ở đâu, đừng để bị chạy lệch về một hướng. Mami có biết, một người có hiểu biết khi họ phải chọn lựa một điều quan trọng đến cả cuộc đời họ sẽ làm gì không? Họ không nghe lời khuyên của ai khác, họ cũng không thực hành theo trào lưu, họ ghi ra mục đích chính trong cuộc đời họ cần là gì, sau đó tính toán tỷ lệ được và mất của mỗi lựa chọn, rồi ước tính thời gian và thành quả sẽ đạt được sau mỗi lựa chọn đó, thông thường những lựa chọn có kết quả được nhiều hơn mất thì lại đối nghịch so với cảm tính ban đầu đã nghĩ. Vì thế, Mamibuy cho rằng, những người lựa chọn vượt biên nhập cư bất hợp pháp sang các nước khác đa phần đều lựa chọn theo cảm tính quá nhiều, nên mất nhiều hơn được. Đôi khi thấy họ được tiền, được xuất hiện ở nơi giàu có phát triển, nhưng chả mấy người thấy họ mất gì đâu, mất gia đình, mất sức khỏe, mất tự do, mất quyền lợi, và giờ chúng ta thấy rồi đó, họ mất cả mạng. Mamibuy thực sự hy vọng những người cha, người mẹ, những người trẻ chuẩn bị bước vào hôn nhân, hãy lý tính hơn cho những lựa chọn của mình, hãy nhớ cần đảm bảo sự cân bằng nếu mọi người mong muốn kiếm tìm hạnh phúc, làm một công việc ổn định có mức thu nhập vừa phải với năng lực và hoàn cảnh, tu dưỡng bản thân trở nên hoàn thiện hơn về trí tuệ và đạo đức, bồi đắp các mối quan hệ gia đình và xã hội ngày một chặt chẽ và ấm áp, đặc biệt, đừng bao giờ từ bỏ quyền lợi xã hội của mình để đánh đổi lợi ích kinh tế. Đó mới là khung hạnh phúc thật sự! Thêm nữa, Mamibuy cũng mong mỏi các bố mẹ, đừng nuôi những đứa con lớn lên chỉ để gánh trách nhiệm gia đình, nên sinh con và nuôi con tương xứng với tình hình sẵn có, nếu không có tiền nhiều thì cũng không cần vay mượn nhiều cho con học nước ngoài để con đi làm được nhiều tiền gửi về đâu, nếu kinh tế chưa vững thì cũng chẳng cần phải cố gồng gánh nặng nề xây nhà to cao tầng làm gì cả. Gánh nặng nên được lược bớt từng ngày chứ không nên dồn đắp dày hơn. Cảm ơn các mami đã tin đọc, mong an lành mãi bên cạnh mami và gia đình nhỏ của chúng ta! Mamibuy/Racy Bui