Những năm gần đây, giới làm đẹp lại ưu tiên lựa chọn những sản phẩm có chứa Salicylic acid và Glycolic acid - hay còn được gọi là AHA và BHA để chăm sóc da. Khác với những thành phần dưỡng da thông thường, Salicylic acid và Glycolic acid được xem là hoạt chất có khả năng hoạt hóa mạnh mẽ nên tùy thuộc vào mục đích sẽ có những cách sử dụng khác nhau. Cụ thể là... Theo quy luật sừng hóa và bong da tự nhiên, sau chu kỳ 28 - 32 ngày, các tế bào non trẻ trở nên già cỗi, chết đi và đọng lại ở lớp ngoài cùng của da – lớp sừng. Nhờ quá trình sản sinh tế bào mới cùng lực đẩy từ bên trong, các tế bào chết sẽ tự bong ra khỏi bề mặt da. Tuy nhiên, dưới tác động của các yếu tố bên ngoài như chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt kém lành mạnh cộng với “vòng xoay” thời gian khiến cơ quan trong cơ thể - nhất là chu kỳ tái tạo tế bào mới bị chậm lại. Khi các tế bào da không được thay mới pha lẫn tạp chất từ bên ngoài, dễ dẫn đến sự xuất hiện các vấn đề da. Trong những năm gần đây, hai loại Acid: Salicylic acid, Glycolic acid được sử dụng như chất xúc tác cho chu trình thay mới tế bào - bằng cách lọc sạch tế bào chết. Vậy, hoạt động như thế nào để hai hoạt chất này được lòng các tín đồ làm đẹp đến thế? I. SALICYLIC ACID - BHA LÀ GÌ VÀ HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO? Salicylic acid - đặc tính gốc dầu Salicylic Acid là một dạng axit gốc dầu, thuộc nhóm Beta Hydroxy Acid (BHA). Thành phần này phần lớn được chiết xuất từ vỏ cây liễu, nhưng đâu đó cũng được chiết xuất từ dầu của cây lộc đề xanh (Wintergreen Oil) và Sweet Brich (Giống thảo dược thuộc họ Bạch Dương). Nhờ đặc tính gốc dầu, Salicylic Acid được cho là không bị cản trở khi tiếp xúc với dầu, từ đó có khả năng thâm nhập sâu vào lỗ chân lông trên bề mặt da. Salicylic acid hoạt động sâu trong lỗ chân lông Khi tiếp xúc lên da hoạt chất có khả năng phá vỡ các tế bào chết đang bện dính vào nhau trong lỗ chân lông, từ đó loại bỏ các bã dầu tắc nghẽn gây nên mụn đầu đen và mụn đầu trắng đồng thời kiểm soát lượng dầu dư thừa, ổn định làn da trong trạng thái sạch khỏe. Ở nghĩa rộng hơn, Salicylic acid là hoạt chất giúp làm giải quyết mụn từ tắc nghẽn không viêm (như mụn cám, mụn ẩn, mụn đầu đen, mụn đầu trắng) cho đến các mụn viêm sưng. Trên da, đầu tiên hoạt chất Salicylic Acid thẩm thấu vào tế bào da, tăng cường độ ẩm, làm mềm lớp sừng. Sau đó, Salicylic Acid phân rã dần các chất kết dính tế bào, xuyên qua các lỗ chân lông chứa đầy bã nhờn, loại bỏ các bã nhờn, bụi bẩn gây bít tắc lỗ chân lông. Từ đó, các tế bào chết dễ dàng được tháo rời khỏi bề mặt, để lại làn da thông thoáng và mềm mịn hơn. Thông qua cơ chế đào thải bã nhờn tích tụ sâu trong lỗ chân lông, Salicylic Acid được tin dùng trong việc loại bỏ và ngừa mụn. Không trực tiếp triệt tiêu mụn cách diệt vi khuẩn P.Acnes, nhưng Salicylic acid lại hoạt động theo cách khác để khắc chế chủng vi khuẩn gây mụn này. Vì P.Acnes là vi khuẩn kỵ khí nên chỉ cần môi trường có oxy - hay nói cách khác là lỗ chân lông thông thoáng thì chủng vi khuẩn này sẽ bị tiêu diệt. Và Salicylic acid là acid có khả năng tan trong dầu, giải phóng tình trạng bít tắc lỗ chân lông và đưa oxy vào để tiêu diệt vi khuẩn P.Acnes. Có nghĩa là, Salicylic Acid làm sạch sâu các tạp chất trong lỗ chân lông, phá hủy môi trường và điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn mụn phát triển. Từ đây, đẩy lùi và ngăn ngừa nguy cơ hình thành mụn. Loại da phù hợp với Salicylic acid Vì phạm vi hoạt động là môi trường có dầu, tồn đọng tế bào chết, BHA nói chung và Salicylic acid nói riêng phù hợp trên các loại da dầu, có lỗ chân lông to, da mụn hay bề mặt da kém phẳng mịn (tắc nghẽn là nguyên chính hình thành mụn). Đặc biệt, nếu sử dụng cho mục đích giảm mụn, Salicylic acid thích hợp cho những làn da đang gặp phải tình trạng mụn đầu đen, đầu trắng, mụn ẩn hơn là mụn viêm sưng. II. GLYCOLIC ACID - AHA LÀ GÌ VÀ HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO? Glycolic acid - thành phần tan trong nước Glycolic Acid được chiết xuất chủ yếu từ mía đường   Giống Salicylic Acid - BHA, Glycolic Acid - AHA loại bỏ tạp chất, tế bào chết thúc đẩy  chu kỳ tái tạo tế bào da mới, nhưng hoạt động theo cách thức khác. Glycolic Acid là thành phần Acid điển hình thuộc nhóm AHA, tan trong nước và hoạt động chủ yếu trên bề mặt da. Hầu hết các loại acid thuộc nhóm AHA thường có nguồn gốc từ hoa quả, các loại hạt, sữa và đường. Và, Glycolic Acid được chiết xuất chủ yếu từ mía đường. Trong các loại AHA (Lactic acid, Malic acid, Tartaric acid, Citric acid…), Glycolic acid có khối lượng phân tử nhỏ nhất (76.05g/mol), đồng nghĩa hoạt chất này có khả năng thẩm thấu cao hơn và phát huy tác dụng nhanh hơn. Kết quả, các sản phẩm thoa ngoài hoạt động hiệu quả hơn. Glycolic acid hoạt động trên bề mặt da Glycolic Acid - AHA hoạt động trên da theo cách thức - nới lỏng chất keo liên kết các tế bào da ở lớp trên cùng của tầng biểu bì, lột sạch các tế bào chết, kích thích sự tái tạo tế bào mới ở lớp sừng, ngăn chặn tình trạng da khô, giảm thiểu sự xuất hiện các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, thâm nám. Ngoài ra, hoạt chất này còn có khả năng thúc đẩy sự sản sinh Collagen tăng độ đàn hồi cho da. Vì lẽ đó, Glycolic acid thường được sử dụng trong các quy trình chống lão hóa sớm. Đồng thời, thành phần này giúp thanh lọc bụi bẩn, bã nhờn tồn đọng ở lỗ chân lông, thu nhỏ lỗ chân lông. Thế nên, không lạ gì khi Glycolic Acid có khả năng hỗ trợ loại bỏ mụn hiệu quả. Loại da phù hợp với Glycolic acid Hầu hết các phân nhánh của nhóm AHA có gốc hydroxy (-OH) giúp Glycolic Acid tăng khả năng giữ ẩm tự nhiên của da. Thế nên, thành phần tẩy da chết hóa học này hạn chế tình trạng khô da, phù hợp với da thường, da khô, ít nhạy cảm, đã có các dấu hiệu lão hóa (cả sạm nám do ánh nắng mặt trời). Câu hỏi được đặt ra, có điều gì ở thành phần này khiến mọi người tin chọn? Thật vậy, đầu tiên phải kể đến chính là nguồn gốc thiên nhiên của hoạt chất này. Tiếp đến là khả năng thanh lọc các tạp chất bụi bẩn, góp phần tối ưu hóa hoạt động thẩm thấu của tất cả các dưỡng chất và hoạt chất ở các sản phẩm dưỡng da chuyên sâu trên bề mặt da. Bởi lẽ, so với PHA (thành phần có cấu trúc và cơ chế hoạt động tương đồng AHA), Glycolic acid có kích thước phân tử đủ nhỏ và công dụng tẩy tế bào chết cũng như giải quyết các vấn đề da (ví dụ như mụn) rõ rệt hơn. III. Một số lưu ý khi sử dụng Salicylic acid và Glycolic acid Cả hai thành phần này đều hoạt động theo cơ thế hóa hóa nên khi sử dụng thường xuyên, làn da lưu ý vài điều: Bạn nên giải quyết các yếu tố nhạy cảm cũng như đào thải những độc tố tích tụ và các hóa chất có hại trong da trước khi bước đến bước điều trị chuyên sâu. Chỉ như thế da mới sẵn sàng đón nhận được các hoạt chất tốt nhất. Bên cạnh đó, khi da đã khỏe, bạn sẽ tránh được hầu như hoàn toàn các tình trạng kích ứng có thể xảy ra khi sử dụng AHA BHA - cụ thể hơn Salicylic acid và Glycolic acid. Đừng quên dùng kem chống nắng khi đi ra ngoài để bảo vệ da. Dù có dùng hoạt chất hay không thì việc bôi kem chống nắng được xem là bắt buộc để bảo vệ làn da cũng như là sức khỏe. Không sử dụng trên những vùng da có vết thương hở, da bị kích ứng hoặc nhiễm trùng, đặc biệt là những vùng da bị chàm (eczema). IV. Salicylic acid và Glycolic acid có kết hợp được không? Cùng sở hữu công dụng thanh lọc tế bào chết, nhìn chung Salicylic acid (BHA) và Glycolic acid (AHA) có thể phối hợp với nhau trong chu trình chăm sóc da, với điều kiện sử dụng đúng cách và liều lượng phù hợp đặc tính của từng loại. Bởi lẽ, hai hoạt chất này có thể hỗ trợ tăng khả năng lọc sạch tế bào cũ và kích thích sản sinh tế bào mới. Salicylic acid - BHA làm sạch sâu tạp chất tồn đọng trong lỗ chân lông, giúp loại bỏ sâu những dầu thừa, Glycolic acid - AHA lại thanh lọc toàn bộ bụi bẩn bám lại ngay trên bề mặt. Kết hợp cả hai tựa như việc “trong ứng ngoại hợp” giúp làm sạch da chết tốt hơn. Tuy nhiên, hãy cân nhắc việc sử dụng hai sản phẩm riêng lẻ có chứa AHA Glycolic acid rồi bôi chồng BHA salicylic acid (hoặc ngược lại) vì có thể khiến da bị phỏng (bỏng) acid. Thay vì thế, hãy chọn những sản phẩm đã kết hợp sẵn hai loại hoạt chất với nhau trong cùng một sản phẩm để đạt hiệu quả tối đa cũng nhưng tránh được những kích ứng có thể xảy ra.